CA tỉnh Bình Dương có hình sự hóa vụ án kinh tế?

Dấu hiệu không bình thường từ lô hàng không muốn nhận

Theo hồ sơ vụ án, Cty USPC do bà Nguyễn Thị Minh Trang làm Phó Giám đốc là đối tác thương mại với Cty Tuna Fish Bình Định. Tháng 7/2012, hai doanh nghiệp đã ký hợp đồng gia công chế biến hàng đông lạnh. Theo đó, Cty USPC thực hiện gia công 20 tấn cá ngừ nguyên con thành sản phẩm cá ngừ xông CO đông lạnh để xuất khẩu.

 Chế biến sản phẩm cá ngừ đại dương cấp đông xuất khẩu (ảnh minh họa)

Sau khi thực hiện xong việc gia công lô hàng trên, Cty Tuna Fish Bình Định đã nhận một phần hàng. Số còn lại là hơn 11 nghìn kg, Cty Tuna Fish Bình Định ký hợp đồng ủy thác xuất khẩu cho Cty USPC. Theo hợp đồng ủy thác xuất khẩu ngày 25/9/2012, Cty Tuna Fish Bình Định ủy thác cho Cty USPC xuất khẩu lô hàng này cho khách hàng nước ngoài. Cty Tuna Fish Bình Định vẫn là chủ sở hữu lô hàng cho đến khi nó được giao cho khách hàng mua.

Trước đó, Cty USPC đã tìm được đối tác mua hàng là Cty LT Fish Market (Hoa Kỳ) và đã làm thủ tục mở tờ khai xuất khẩu hàng hóa tại Chi cục hải quan KCN Sóng Thần để xuất khẩu hàng cho Cty LT Fish Market. Sau khi ký hợp đồng ủy thác, đầu tháng 10/2012, Cty USPC đã chính thức xuất khẩu lô hàng này.

Oái oăm thay, khi lô hàng mà Cty USPC ký với đối tác (Hoa Kỳ) đã rời cảng Việt Nam thì Cty Tuna Fish Bình Định “giở chứng” gây phiền hà cho đối tác là thay đổi yêu cầu thanh toán và đòi Cty USPC và bên mua phải thanh toán tiền của lô hàng xuất khẩu trong thời hạn 7 ngày kể từ khi xuất hàng. Yêu cầu này của Cty Tuna Fish Bình Định không được lãnh đạo Cty USPC và đối tác Hoa Kỳ đáp ứng nên hai bên đã xảy ra tranh chấp dẫn đến việc Cty Tuna Fish Bình Định đòi lại hàng.

Trước đó, Cty USPC trả lời Cty Tuna Fish Bình Định bằng văn bản với nội dung  giải thích rằng, việc đòi lại hàng sẽ làm thiệt hại về tài chính và uy tín với đối tác nước ngoài nhưng Tuna Fish Bình Định kiên quyết đòi lại hàng.

Là người trong cuộc, bà Nguyễn Thị Thu Hà, mẹ đẻ của Phó giám đốc Nguyễn Thị Minh Trang cho biết,  tháng 10/2012, khi lô hàng mới được xuất khẩu thì Cty Tuna Fish Bình Định còn tố cáo bà Trang “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” đến Công an tỉnh Bình Dương

Với sự vào cuộc “tích cực” của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Dương, buộc Cty USCP không còn cách nào khác là phải chấp nhận mất thêm chi phí để triệu hồi lô hàng đã xuất khẩu và đành xin lỗi khách hàng về sự cố này.

Đến ngày 17/11/2012, Cty USPC đã làm thủ tục nhập lại lô hàng tại chính Chi cục hải quan KCN Sóng Thần. Lô hàng nhập khẩu vẫn là lô hàng xuất khẩu, đúng cả về số lượng và mã số hàng hóa. Do đây là lô hàng “tái nhập” mà doanh nghiệp kê khai nên Chi cục hải quan KCN Sóng Thần đã không áp thuế nhập khẩu đối với lô hàng này.

Có dấu hiệu hình sự hóa vụ án tranh chấp thương mại?

Vụ việc tưởng như thế là ổn, một lần nữa Cty USCP lại gặp thêm rắc rối khi lô hàng được mang trở lại Việt Nam thì Cty Tuna Fish Bình Định lại đủng đỉnh… đổi ý. Cụ thể, liên tục 3 tháng, từ tháng 11/2012 đến tháng 1/2013, Cty USPC thông báo cho Cty Tuna Fish Bình Định đến nhận lại lô hàng mà công ty này đã đòi về. Thế nhưng, đáp lại những thông báo trên của Cty USPC chỉ là sự im lặng một cách khó hiểu. “Lý do của việc im lặng này là Cty Tuna Fish Bình Định không muốn nhận hàng nữa mà muốn lấy tiền”-bà Nguyễn Thị Thu Hà phản ánh.

Bà Hà cho biết, ngày 20/11/2012 trong buổi làm việc giữa Cty USPC và Cty Tuna Fish Bình Định tại CQĐT tỉnh Bình Dương, đại diện Cty Tuna Fish Bình Định đã “trắng trợn” cố tình cho rằng, lô hàng trên “không phải” là hàng của công ty này và đòi hơn 145 nghìn USD theo giá bán lô hàng. “ Đây chỉ là ý kiến mà chưa phải là kết luận chính thức từ cơ quan chức năng”-bà Hà bức xúc.

Vụ việc lại tiếp tục trở lên ầm ĩ hơn trong khi chuyện tranh chấp kéo dài gần hai năm chưa được giải quyết dứt điểm thì bất ngờ ngày 18/9/2014, CQĐT tỉnh Bình Dương khởi tố, bắt tạm giam bà Nguyễn Thị Minh Trang, Phó Giám đốc Cty USPC về tội “trốn thuế”. CQĐT cáo buộc bà Trang đã “khai báo gian dối” về lô hàng được “triệu hồi” trở về để trà cho Cty Tuna Fish Bình Định.

Trước đó, tháng 7/2014, Chi Cục hải quan KCN Sóng Thần cũng đã có quyết định ấn định thuế đối với lô hàng này vì lý do “chưa có căn cứ xác định đây là lô hàng tái nhập” dù lô hàng xuất khẩu và tái nhập vẫn nguyên đai, nguyên kiện đều cùng một mã hàng, cùng bộ hồ sơ và do chính doanh nghiệp đã nhận hàng gửi lại. 

Không những vậy, liên quan đến lô hàng này, bà Minh Trang còn bị khởi tố thêm tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Vậy là, Cty USPC vừa mất phí gia công, phí xuất khẩu ủy thác, mất uy tín khi triệu hồi lô hàng đã bán về và đổi lại bà Minh Trang bị khởi tố về 2 tội mà bà cho rằng quá oan ức.