Bộ Công an đang xác minh dấu hiệu vi phạm của PVN tại dự án đầu tư ở Venezuela

Theo đó, Cục CSĐT tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu - Bộ Công an (C03) vừa có văn bản gửi Tập đoàn dầu khí quốc gia VN (PVN) cho biết đang xác minh một số dấu hiệu vi phạm pháp luật trong thực hiện dự án đầu tư liên doanh phát triển khai thác và nâng cấp dầu khí lô Junin 2 tại Venezuela của Tổng công ty thăm dò khai thác dầu khí (PVEP) thuộc PVN.

Dự án đầu tư khai thác mỏ lô Junin 2 tại Venezuela do Tổng công ty Thăm dò và khai thác dầu khí (PVEP), công ty con của PVN, làm chủ đầu tư. Dự án này được thực hiện từ năm 2010, khi ông Nguyễn Vũ Trường Sơn, người vừa đệ đơn từ chức Tổng giám đốc PVN, đang làm Tổng giám đốc PVEP.

Một dự án của PVN ở nước ngoài

Theo báo điện từ vnexpress, trong một báo cáo gửi Thủ tướng vào tháng 8/2010 về xem xét thẩm tra cấp giấy chứng nhận đầu tư dự án lô Junin 2, Bộ Kế hoạch & Đầu tư cho biết, lãnh đạo cơ quan này đã có buổi làm việc với Chủ tịch HĐTV PVN (lúc đó là ông Đinh La Thăng) về các vấn đề liên quan tới dự án.

Đây là 1 trong 11 dự án của PVN ở nước ngoài gặp khó khăn, phải tạm dừng triển khai, nguy cơ mất lượng tiền lớn đã đầu tư.

Dự án này Tổng công ty thăm dò và khai thác dầu khí là chủ đầu tư (40% vốn) cùng với Tổng công ty dầu khí Venezuela. Dự án có tổng mức đầu tư là hơn 1,8 tỷ USD cho giai đoạn 1 từ 2010-2015. PVEP đã rót hàng trăm triệu đô vào dự án này.

Thế nhưng hiện nay dự án đã tạm dừng triển khai theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo ngày 2/12/2013 của Văn phòng Chính phủ.

Trước đó tháng 11/2008, Bộ Kế hoạch & Đầu tư đã có cuộc họp thẩm định báo cáo việc đầu tư này với sự tham gia của đại diện các bộ, ngành và có tờ trình Thủ tướng xin phê duyệt dự án với tổng mức đầu tư hơn 1,24 tỷ USD.

Bộ này xem xét cấp giấy chứng nhận đầu tư ra nước ngoài cho dự án trên cơ sở ý kiến "chấp thuận đầu tư dự án khai thác và nâng cấp dầu nặng Junin 2 Venezuela" của Thủ tướng. Tuy nhiên vẫn còn vướng mắc về việc ghi vốn đầu tư khi ngoài 1,24 tỷ USD số tiền rót vào dự án, PVN còn trả thêm tiền hoa hồng là 584 triệu USD. Do đó, Bộ Kế hoạch đã họp các bộ, ngành và các ý kiến đều thống nhất phải ghi tổng mức đầu tư đầy đủ gồm cả tiền hoa hồng là 1,825 tỷ USD để "phản ánh thực chất lượng vốn đầu tư ra nước ngoài, thuận lợi cho việc triển khai dự án và theo dõi quyết toán các nghĩa vụ, quyền lợi và trách nhiệm về tài chính của chủ đầu tư trước Nhà nước".

Với mức đầu tư tới hơn 1,82 tỷ USD và phần vốn góp của PVN vào dự án vượt 30% nên dự án thuộc quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội theo Nghị quyết 66/2006. Nhưng tại báo cáo tháng 5/2009 của Chính phủ gửi cơ quan thường trực Quốc hội sau đó về dự án Junin 2, cơ cấu phần vốn góp Nhà nước tại dự án được thay đổi. Phần vốn góp từ vốn chủ sở hữu của PVN giảm từ 956 triệu USD dự kiến ban đầu, xuống còn 547 triệu USD, tức chỉ còn 29,9% tổng chi phí góp vốn của phía Việt Nam. Điều này đồng nghĩa dự án đầu tư không còn nằm trong diện phải báo cáo Quốc hội xem xét, chấp thuận chủ trương đầu tư (dự án có mức góp vốn 30% trở lên).

Trong các văn bản góp ý thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư dự án khai thác dầu khí tỷ USD của PVN tại Venezuela năm 2010, Bộ Kế hoạch & Đầu tư, Bộ Tài chính liên tiếp cảnh báo rủi ro, hiệu quả đầu tư. Lạm phát, chênh lệch tỷ giá, yêu cầu sử dụng dịch vụ nội địa hay cụ thể nhất là phá giá đồng tiền ngày 9/1/2010 khiến đồng tiền Venezuela mất 50% giá trị... là những rủi ro được Bộ Kế hoạch nêu ra.

Từ năm 2013, dự án này đã phải dừng theo quyết định của Thủ tướng sau thời gian đầu tư không hiệu quả. Khoản tiền hoa hồng 442 triệu USD đã trả cho đối tác Venezuela trước đó được ghi nhận tại báo cáo tài chính của PVN trong suốt các năm 2014 đến nay. Riêng khoản trả lần cuối cho Chính phủ Venezuela tại dự án này 142 triệu USD, PVEP đã có văn bản xin gia hạn thanh toán gửi các cấp có thẩm quyền cho tới khi hoàn thành các hoạt động thẩm định, đánh giá đầy đủ trữ lượng lô Junin 2.