Báo động đỏ tình trạng mất cân bằng giới tính

Nguy cơ thừa hơn 4 triệu nam giới

Tỷ số giới tính khi sinh tại Việt Nam năm 2000 ngưỡng 106,2 bé trai/ 100 bé gái đã tăng lên đến 112,2 bé trai/100 bé gái tính đến 2014. Đáng nói xu hướng này tiếp tục tăng lên.

Theo báo cáo của Tổng cục DS-KHHGĐ, tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh ở Việt Nam hiện đáng báo động. Nếu như năm 2000, tỉ lệ này là 106,2 bé trai/100 bé gái thì đến năm 2014 con số này đã tăng lên 112,2 bé trai/100 bé gái và có xu hướng tiếp tục gia tăng ở cả thành thị và nông thôn, 55/63 tỉnh, thành có tỷ số giới tính khi sinh cao trên 108 bé trai/100 bé gái. Theo thống kê, số lượng tỉnh có tỷ lệ giới tính nam khi sinh từ 115 trở lên tăng từ 10 tỉnh, thành vào năm 2009 lên 16 tỉnh, thành vào năm 2014.

Các chuyên gia cho rằng, nếu không có các biện pháp can thiệp kịp thời thì tỷ số mất cân bằng giới tính sẽ tăng lên khoảng 125 bé trai/100 bé gái vào năm 2020, duy trì ở mức này tới năm 2050. Vô hình chung, đến năm 2050, nước ta sẽ dư thừa hơn 4 triệu nam giới, kéo theo đó là nhiều hệ luỵ khó lường.

Tình trạng thừa nam, thiếu nữ còn gây ra các hậu quả về lâu dài và nghiêm trọng. Thiếu phụ nữ làm gia tăng áp lực buộc trẻ em gái phải kết hôn sớm và có thể bỏ học để lập gia đình. Tình trạng này còn có thể làm gia tăng tệ nạn mại dâm, buôn bán phụ nữ và trẻ em gái, hôn nhân vụ lợi và tội phạm tình dục...

Về lâu dài, sự thiếu hụt phụ nữ dẫn tới suy giảm tỷ lệ sinh, xa hơn là giảm tổng dân số cũng như nhóm người trong độ tuổi lao động, khiến quá trình già hoá dân số diễn ra sớm hơn. Hơn nữa, khi các thế hệ trẻ em sinh ra hôm nay bước vào độ tuổi kết hôn, một bộ phân nam giới có thể sẽ phải kết hôn muộn và nhiều người trong số họ không có khả năng kết hôn.

Giảm tỷ số giới tính khi sinh dưới 115 vào năm 2020

Để khống chế, giảm tốc tộ chênh lệch tỷ số giới tính khi sinh, Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt Đề án Kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh giai đoạn 2016 - 2025 với mục tiêu tiến tới đưa tỷ số giới tính khi sinh trở lại mức cân bằng tự nhiên góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Mất cân bằng giới tính đang là thách thức cho toàn xã hội.

Cụ thể, phấn đấu giảm tốc độ tăng tỷ số giới tính khi sinh xuống dưới mức 0,46 điểm phần trăm/năm, để tỷ số này dưới mức 115 vào năm 2020.Ở các tỉnh có tỷ số giới tính khi sinh từ 115 trở lên, giảm tỷ số giới tính khi sinh ít nhất 0,4 điểm phần trăm/năm trong giai đoạn 2016 - 2020; phấn đấu giảm tốc độ gia tăng tỷ số giới tính khi sinh, tạo cơ sở thuận lợi để đưa tỷ số này đạt khoảng 107 sau năm 2025, đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên.

Để thực hiện mục tiêu này sẽ cần thực hiện một loạt giải pháp, từ truyền thông nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi đối với công tác kiểm soát mất bằng giới tính khi sinh; chính sách khuyến khích, hỗ trợ; nâng cao hiệu lực thực thi những quy định của pháp luật về kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh; hợp tác quốc tế...

Đề án này sẽ triển khai đồng bộ, có hiệu quả các hoạt động truyền thông cho các cặp vợ chồng, những người đứng đầu dòng họ và gia đình, nam nữ thanh niên chuẩn bị kết hôn và những người cung cấp dịch vụ có liên quan về tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, lựa chọn giới tính thai nhi, nhất là giới và bình đẳng giới bằng các hình thức tiếp cận và thông điệp phù hợp.

Bên cạnh đó, Đề án sẽ xây dựng, thử nghiệm và thực hiện các chính sách nhằm hỗ trợ, nâng cao vai trò, vị thế của phụ nữ và trẻ em gái trong gia đình, cộng đồng và xã hội; nghiên cứu, xây dựng chính sách hỗ trợ về vật chất, tinh thần cho các cặp Vợ chồng sinh con một bề gái thuộc hộ nghèo, cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số thuộc vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn, người dân đang sống tại các xã đảo, huyện đảo; cho cha mẹ sinh con một bề gái khi hết tuổi lao động nhưng không có lương hưu...