AIPA: Xây dựng Cộng đồng kinh tế tự chủ tự cường

Đoàn kết,  hợp tác ứng phó với đại dịch Covid-19

Ngay sau Lễ khai mạc, Đại hội đồng AIPA 41 đã tiến hành Phiên họp toàn thể thứ nhất dưới sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam, Chủ tịch AIPA 41 Nguyễn Thị Kim Ngân.

Phát biểu tại Phiên họp toàn thể, Chủ tịch Quốc hội Brunei Pehin Dato Abdul Rahman Taib nhìn nhận, chủ đề của Đại hội đồng mang tính thời sự cao. Hiện các nước trong khu vực đang đối mặt với những thách thức chưa từng có của đại dịch Covid-19 và đều đang nỗ lực thích nghi với hiện trạng bình thường mới. Chủ tịch Quốc hội Brunei cho rằng, điều quan trọng là phải duy trì cách tiếp cận hướng về tương lai và thích nghi một cách cẩn trọng để bảo đảm tính tiếp nối các công việc của AIPA bằng cách duy trì tinh thần đoàn kết trong đa dạng của ASEAN.

"Tôi tin rằng AIPA sẽ hỗ trợ ASEAN vượt qua thách thức, phản ứng một cách hiệu quả trước tương lai sắp tới. Các Quốc hội thành viên AIPA cần thúc đẩy hợp tác giữa các bên liên quan thông qua việc khuyến khích trao đổi kinh nghiệm kịp thời về việc giải quyết các hậu quả của dịch Covid-19. Các đại biểu Quốc hội cần đánh giá đúng các thách thức của đại dịch và đưa ra các biện pháp kịp thời để bảo vệ lợi ích người dân, đặc biệt là các thành viên yếu thế nhất", Chủ tịch Quốc hội Brunei Pehin Dato Abdul Rahman Taib nhấn mạnh.

Trong khi đó, Chủ tịch Quốc hội Campuchia Samdech Heng Samrin bày tỏ quan tâm đến việc thiết lập Quỹ thích ứng với Covid-19 của ASEAN gần đây. Theo ông, phòng chống Covid-19 cần có nguồn tài chính đáng kể cũng như vật tư, nhân lực và các nước cần chia sẻ kinh nghiệm thực tế trong vận động, kêu gọi các nguồn lực, cũng như kêu gọi sự tham gia đóng góp của các thể chế, các tổ chức đối tác phát triển, các tổ chức phi chính phủ và khu vực tư nhân vì lợi ích của toàn xã hội. Chủ tịch Quốc hội Campuchia nhận định: "Hơn lúc nào hết, chúng ta cần phải đoàn kết hơn để thúc đẩy việc nối lại dòng chảy hàng hóa, dịch vụ và người dân giữa các nước trong khu vực. Đến nay, ASEAN đã duy trì được chuỗi cung ứng hàng hóa, giải quyết những nhu cầu thiết yếu nhất trong giai đoạn này".

Thay mặt cho Hạ viện Cộng hòa Indonesia, Chủ tịch Hạ viện Puan Maharani đề cập đến một trọng tâm trong các chính sách phát triển của nước này là đối phó hiệu quả với các thách thức an ninh phi truyền thống: "Chúng tôi kêu gọi các nước thành viên ASEAN tuân thủ Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 và bảo đảm những quyền, lợi ích chính đáng ở khu vực biển của những quốc gia ven biển. Hiện COC cũng phải được xây dựng là một trong những nền tảng được các bên thống nhất lựa chọn để thúc đẩy đối thoại trong khu vực biển Đông của các nước ASEAN, để chúng ta có thể bảo đảm được khu vực biển Đông của chúng ta"...

Thúc đẩy thực hiện các sáng kiến xây dựng Cộng đồng kinh tế tự chủ tự cường

Chủ tịch Quốc hội Lào Pany Yathotou cho biết, Quốc hội Lào đánh giá cao và ủng hộ chủ đề của Đại hội đồng AIPA 41. “Ngoại giao nghị viện vì ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng” nhằm triển khai tinh thần nội dung của Hội nghị Cấp cao ASEAN 36, trong đó chú trọng tăng cường hơn nữa sự hợp tác giữa các thành viên ASEAN và các đối tác nhằm đối phó với các thách thức nảy sinh tại khu vực ASEAN.

Chủ tịch Quốc hội Lào bày tỏ tin tưởng rằng các thành viên của AIPA sẽ tiếp tục tăng cường hoạt động ngoại giao nghị viện để thúc đẩy chính phủ các nước thành viên ASEAN thực hiện các biện pháp và tinh thần mà các nhà lãnh đạo ASEAN và các nhà lãnh đạo AIPA đã nhất trí.

Nêu các quan điểm nhằm đạt được những mục tiêu chung của AIPA, Chủ tịch Quốc hội Thái Lan Chuan Leekpai cho biết, các nghị viện cần tái khẳng định mối liên kết trực tiếp với người dân. Phản ánh tầm nhìn lấy người dân làm trung tâm của ASEAN, các nghị viện thành viên phải luôn luôn sâu sát và đại diện cho quyền lợi của người dân, đặc biệt là những đối tượng dễ bị tổn thương. Nếu không tìm cách thấu hiểu những vấn đề thực sự của người dân, từng nghị viện thành viên sẽ không thể hoàn thành một cách hiệu quả trách nhiệm của mình trong vai trò giám sát và cung cấp thông tin sâu cho nhánh hành pháp. Ở cấp độ khu vực, AIPA nên tập hợp những tri thức và kinh nghiệm của các nghị viện thành viên, bao gồm tri thức về một lối sống mới và không lường trước được ở tình hình hiện tại và thời kỳ hậu Covid-19.

Phát biểu tại Phiên họp toàn thể thứ nhất, bà Tòng Thị Phóng, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tại AIPA 41 nhấn mạnh: Năm 2020 đầy biến động, đại dịch Covid-19 bùng phát và lan rộng đã gây ra những tổn thất vô cùng to lớn về sinh mạng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi mặt đời sống kinh tế, xã hội đối với các quốc gia ASEAN và trên toàn thế giới. Khu vực Đông Nam Á - mái nhà chung của chúng ta còn phải đối mặt với những nguy cơ mất ổn định do các nhân tố an ninh truyền thống và phi truyền thống gây ra.

Trong bối cảnh đó, ASEAN và AIPA là minh chứng cho tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau, kề vai sát cánh, giúp đỡ nhau cùng vượt qua khó khăn. Việc tổ chức Đại hội đồng AIPA 41 lần này đã thể hiện nỗ lực của các nghị viện thành viên AIPA, Ban Thư ký AIPA cũng như sự ủng hộ của các nghị viện bạn bè, nghị viện các nước Quan sát viên của AIPA.

Nhìn nhận ASEAN đang ở thời điểm mang tính bước ngoặt, những biến động mới trong môi trường địa - chiến lược cũng như sự nổi lên của những vấn đề toàn cầu và khu vực đòi hỏi ASEAN phải gắn kết, chủ động thích ứng hơn và duy trì vai trò trung tâm trong khu vực, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tại AIPA 41 Tòng Thị Phóng đã nêu một số đề xuất cụ thể.

Đó là AIPA tiếp tục quyết tâm củng cố môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng Cộng đồng ASEAN dựa trên luật lệ, thống nhất trong đa dạng, nêu cao pháp quyền, lấy người dân làm trung tâm, đoàn kết, thống nhất, thông qua đẩy mạnh hợp tác pháp luật, tăng cường giám sát, ủng hộ Chính phủ các nước ASEAN trong ứng phó với những tình huống khẩn cấp như đại dịch Covid-19.

Thúc đẩy thực hiện các sáng kiến xây dựng Cộng đồng kinh tế tự chủ tự cường, ủng hộ ASEAN chủ động ứng phó, kiểm soát hiệu quả đại dịch đi đôi với khôi phục nền kinh tế; thúc đẩy phê chuẩn các thỏa thuận kinh tế khu vực, nhất là sớm ký kết Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực trong năm 2020 và mở rộng phát triển quan hệ với các đối tác bên ngoài ASEAN.

AIPA và các Nghị viện thành viên AIPA cần đoàn kết vượt qua thách thức, chung tay ủng hộ Cộng đồng Văn hóa - Xã hội AIPA trong việc ứng phó với đại dịch Covid-19 trên mọi lĩnh vực như: bao phủ y tế toàn dân, mạng lưới ứng phó các tình huống khẩn cấp về y tế, bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học, quản lý rác thải. Một trong những việc cần làm ngay là hợp tác để phát triển vắc xin ngừa Covid-19 và bảo đảm quyền tiếp cận vắc xin của người dân.

Kêu gọi phát huy vai trò và sự tham gia mạnh mẽ hơn của các nghị sỹ trẻ AIPA, tăng cường giao lưu, đoàn kết, cũng như sự tham gia bình đẳng của phụ nữ trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN; tăng cường các giải pháp bảo đảm để phụ nữ được tiếp cận việc làm bền vững và tăng thu nhập, vượt qua những khó khăn do đại dịch Covid-19 gây ra.

Ủng hộ sự đổi mới và phát triển của AIPA và quan hệ đối tác giữa AIPA và ASEAN cũng như các cơ chế hợp tác khu vực và quốc tế khác vì lợi ích của người dân mỗi quốc gia và cả Cộng đồng ASEAN.