10 dấu ấn nổi bật của Việt Nam tại Hội đồng Bảo an trong nhiệm kỳ hết sức thành công

Chiều 17/1, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã chủ trì cuộc họp báo quốc tế về việc Việt Nam hoàn thành nhiệm kỳ Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (HĐBA LHQ) nhiệm kỳ 2020 - 2021. Cuộc họp báo có sự tham dự của đại diện đại sứ quán một số quốc gia, tổ chức quốc tế tại Hà Nội.

Nhiệm kỳ thành công

Theo Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn, sau hai năm sát cánh cùng các thành viên khác, Việt Nam đã hoàn thành trọng trách Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020 - 2021.

Hai năm qua là giai đoạn hết sức khó khăn đối với thế giới nói chung và Hội đồng Bảo an nói riêng do những chuyển biến phức tạp, khó lường, chưa có tiền lệ của cục diện quốc tế. Chiến tranh, xung đột, bất ổn vẫn tiếp tục diễn ra ở nhiều khu vực, thậm chí bùng phát ở nhiều điểm mới trên thế giới.

Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, các hành vi chính trị cường quyền, không tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế, làm cản trở nỗ lực xử lý các thách thức trong khi các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, dịch bệnh, an ninh lương thực, an ninh nguồn nước, khủng bố... ngày càng phức tạp.

Đặc biệt, tác động sâu, rộng của COVID-19 đã khiến các nước phải điều chỉnh cả ưu tiên về đối nội và đối ngoại để ứng phó với việc phục hồi và phát triển kinh tế. Bản thân Liên hợp quốc cũng phải đóng cửa và chuyển sang hoạt động trực tuyến trong một thời gian dài.

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đánh giá, trong bối cảnh đó, Hội đồng Bảo an đã thích ứng nhanh, duy trì tốt các hoạt động, phát huy vai trò cơ chế quan trọng hàng đầu, không thể thay thế trong duy trì hòa bình và an ninh quốc tế.

Theo thống kê, trong hai năm, Hội đồng Bảo an đã có hơn 840 cuộc họp cấp đại sứ trở lên và hàng nghìn cuộc tham vấn các cấp; thông qua được 254 văn kiện dưới các hình thức khác nhau. Hội đồng Bảo an đã có chương trình nghị sự rất phong phú, với nhiều nội dung rộng khắp, bao quát tất cả các châu lục, nhiều điểm nóng và vấn đề quốc tế quan tâm từ COVID-19 đến an ninh khí hậu, an ninh biển, hoạt động gìn giữ hòa bình, bảo vệ người dân, chống khủng bố, tình hình xung đột bất ổn tại Syria, Yemen, Israel Palestine, Ethiopia, Haiti, Myanmar...

Hội đồng Bảo an cũng ngày càng tranh thủ tốt hơn vai trò của các tổ chức khu vực trong đó có Liên minh châu Âu và Liên minh châu Phi, đặc biệt là ASEAN.

Theo Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn, HĐBA bao gồm các chương trình nghị sự phong phú bao quát các vấn đề nóng thế giới quan tâm từ Covid-19 đến an ninh khí hậu, an ninh biển, hoạt động gìn giữ hòa bình, bảo vệ thường dân, chống khủng bố đến tình hình xung đột bất ổn ở Libya, Israel, Palestine, Syria, Myanmar…HĐBA ngày càng tranh thủ tốt hơn vai trò của các tổ chức khu vực, trong đó có liên minh châu Âu và liên minh châu Phi.

"Việt Nam hết sức coi trọng việc tham gia của HĐBA với mong muốn đóng góp tiếng nói để thúc đẩy công việc HĐBA nói chung và vì lợi ích chung của các quốc gia thành viên tại Liên hợp quốc, đồng thời góp phần duy trì hòa bình và an ninh quốc tế. Điều này xuất phát từ thực tế là 192/193 nước thành viên Liên hợp quốc ủng hộ và bầu cho Việt Nam vào Ủy viên không thường trực của HĐBA", Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định.

10 dấu ấn lớn của Việt Nam

Với thông điệp xuyên suốt là đối tác hòa bình vì bền vững, Việt Nam đã tham gia vào HĐBA với tinh thần chủ động, tích cực có trách nhiệm và đề xuất nhiều sáng kiến đóng góp thực chất vào công việc của HĐBA. Đồng thời phát huy vai trò của HĐBA trong việc tìm kiếm các giải pháp ngăn ngừa xử lý xung đột và ứng phó với các thách thức đối với hòa bình và an ninh quốc tế trên cơ sở tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc và luật phát quốc tế.

Trong cuộc họp báo chiều ngày 17/1, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đã nhấn mạnh 10 dấu ấn lớn nhất của Việt Nam tại HĐBA LHQ trong 2 năm vừa qua. Cụ thể:

- Thúc đẩy cách tiếp cận đa phương, kiên trì đề cao luật pháp quốc tế và các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương LHQ.

- Thúc đẩy việc tìm kiếm giải pháp bền vững, toàn diện cho xung đột.

- Tăng cường hành động nhân đạo, bảo vệ thường dân trong xung đột một cách thực chất nhất.

- Làm nổi bật hơn và hướng sự quan tâm của HĐBA và cộng đồng quốc tế đến những hậu quả lâu dài của xung đột, chiến tranh đối với cuộc sống của người dân và an ninh, phát triển của các quốc gia, trong đó có vấn đề bom mìn còn sót lại sau xung đột.

- Làm cầu nối và nỗ lực thúc đẩy thực chất việc tăng cường hợp tác giữa LHQ, HĐBA với các tố chức khu vực trong duy trì hòa bình và an ninh quốc tế

- Thúc đẩy sự quan tâm và giải pháp chính sách hướng tới các nhóm dễ bị tổn thương trong xung đột, nhất là phụ nữ và trẻ em

- Tích cực thúc đẩy hành động chung về các vấn đề an ninh phi truyền thống bức thiết đối với cộng đồng quốc tế.

- Thể hiện sự cân bằng, minh bạch, trách nhiệm trong điều hành, xử lý các công việc chung, góp phần giảm thiểu khác biệt, thúc đẩy đối thoại, hợp tác.

- Góp phần đề cao tiếng nói của các nước Ủy viên không thường trực HĐBA.

- Đóng góp thiết thực cho công việc chung của LHQ.

Với những kết quả nêu trên, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định Việt Nam đã có nhiệm kỳ thành công tại HĐBA LHQ. Đây là kết quả của đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa của Đảng và Nhà nước Việt Nam; chủ trương tham gia đóng góp có trách nhiệm cơ chế đa phương, trong đó có cơ chế LHQ và trước hết là tại HĐBA.

Tiếp tục thúc đẩy sáng kiến Việt Nam khởi xướng

Về định hướng hoạt động của Việt Nam tại Liên hợp quốc trong thời gian tới, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cho rằng, những kinh nghiệm tích lũy qua hai lần tham gia Hội đồng Bảo an các nhiệm kỳ 2008-2009 và 2020-2021 cùng với các hoạt động lớn của đối ngoại Việt Nam thời gian qua, đã tạo tiền đề, cơ sở vững chắc để Việt Nam tiếp tục tham gia vào các diễn đàn đa phương, tổ chức quốc tế trong và ngoài khuôn khổ Liên hợp quốc.

“Trước mắt, chúng tôi sẽ tiếp tục thúc đẩy các nghị quyết, sáng kiến Việt Nam đã khởi xướng tại Hội đồng Bảo an như các vấn đề về xử lý hậu quả bom mìn, bảo vệ thường dân trong xung đột, vấn đề phụ nữ, hòa bình và an ninh; tiếp tục thúc đẩy vai trò và sự hiện diện của ASEAN tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nói riêng và Liên hợp quốc nói chung, cũng như nội dung bao trùm là tôn trọng luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc.

Việt Nam cũng sẽ thúc đẩy hoạt động hiệu quả của Nhóm Bạn bè của Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS) với sự tham gia của hơn 100 nước”, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cũng đề cập đến một số nội dung cần được tiếp tục triển khai như: Đóng góp vào nhận thức chung của cộng đồng quốc tế trong ứng phó dịch bệnh thông qua Ngày Quốc tế phòng, chống dịch bệnh 27/12; nỗ lực triển khai các cam kết về biến đổi khí hậu; tăng cường tham gia đóng góp vào các hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.

Bộ trưởng cho biết, Việt Nam dự kiến cử một đội Công binh tham gia Phái bộ Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc tại khu vực Abyei, biên giới giữa Sudan và Nam Sudan. Việt Nam cũng sẽ tham gia sâu hơn tại các diễn đàn đa phương khác, trong đó ứng cử vào các vị trí của một số cơ chế tại Liên hợp quốc như Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023-2025, Ủy ban ranh giới thềm lục địa nhiệm kỳ 2023 - 2028...