Việt Nam sẽ được quan sát nguyệt thực trọn vẹn vào tối 5/5

Theo Hội Thiên văn Nghiệp dư Hà Nội, nguyệt thực nửa tối vào ngày 5/5 sẽ phủ lên hầu hết những khu vực đông dân nhất thế giới như Đông và Trung Phi, châu Đại Dương, châu Á, bao gồm cả Việt Nam. Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam sẽ nằm trong khu vực quan sát nguyệt thực trọn vẹn. 

Tại Hà Nội, nguyệt thực nửa tối dự kiến bắt đầu lúc 22h04 đêm 5/5 và đạt cực đại lúc 0h12 sáng 6/5. Tại TP.HCM, nguyệt thực nửa tối dự kiến bắt đầu lúc 22h14 đêm 5/5, đạt cực đại vào lúc 0h22 sáng 6/5. Hiện tượng sẽ kết thúc sau đó hơn 2 tiếng, vào lúc 2h31.

Tương tự như nguyệt thực toàn phần, hiện tượng nguyệt thực nửa tối xảy ra khi Trái đất tạo bóng che phủ lên Mặt trăng trong trường hợp Mặt trời, Trái đất và Mặt trăng sắp xếp thẳng hàng hoặc gần thẳng hàng vào những ngày trăng tròn. Tuy nhiên với nguyệt thực nửa tối, Mặt trăng sẽ không ở chính giữa đường thẳng giữa Mặt trời và Trái đất mà lệch một chút. Mặt trăng đi vào vùng bóng Trái đất bên ngoài được gọi là vùng nửa tối (penumbra).

Vùng này là nơi Trái đất che khuất một phần đĩa Mặt trời, không phải toàn bộ. Trong khi ở vùng nửa tối, Mặt trăng chỉ nhận được ít ánh sáng hơn từ Mặt trời. Với mắt thường, Mặt trăng sẽ trông tối đi nhưng không biến mất hoàn toàn. Có người ví von, Mặt trăng sẽ như bị phủ bởi một lớp vải voan đen.

Toàn bộ lãnh thổ Việt Nam sẽ nằm trong khu vực quan sát nguyệt thực trọn vẹn, do thời điểm bắt đầu và kết thúc đều là ban đêm. 57% người Trái Đất cùng nhận được may mắn này. Khoảnh khắc thú vị nhất là khi nguyệt thực nửa tối đang bắt đầu và đang kết thúc, lúc đó bạn sẽ thấy cảnh tượng "tấm voan đen" đang dần kéo lên rồi kéo xuống trên "khuôn mặt chị Hằng".

Ông Đặng Vũ Tuấn Sơn, Chủ tịch Hội Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam cho biết, để quan sát nguyệt thực nửa tối rõ nhất tuỳ thuộc rất lớn vào điều kiện thời tiết. Bạn sẽ dễ dàng xác định được Mặt Trăng nếu trời ít mây, ít mù, không mưa.

Tại những khu vực quá ô nhiễm hoặc có một lớp mây mỏng che phủ, ngay cả khi nhìn thấy Mặt Trăng bạn sẽ khó nhận ra sự khác biệt rõ rệt. Ngoài ra, hãy chọn những nơi vị trí quan sát có góc nhìn rộng, vùng bầu trời lớn, ít ô nhiễm, ít ánh đèn nhân tạo chiếu thẳng vào mắt.

Theo ông Sơn, khác với nhật thực, nguyệt thực hoàn toàn vô hại cho mắt nên bạn có thể quan sát bằng mắt thường. Tất nhiên, một chiếc kính thiên văn hoặc ống nhòm nhỏ sẽ hỗ trợ tốt hơn cho việc quan sát của bạn. Đừng quên quan sát trước tình hình thời tiết cũng như bảo đảm an toàn cho chính bạn nếu quan sát bên ngoài vào lúc nửa đêm.

Ông Đặng Vũ Tuấn Sơn lưu ý, nếu trời có mưa, dông hoặc mây mù, bạn không thể quan sát hiện tượng. Để quan sát nguyệt thực, chỉ cần bạn nhìn thấy Mặt Trăng và nó tiếp tục không lặn vào sau một đám mây nào đó thì tức là bạn quan sát được nguyệt thực. Hãy chọn nơi quan sát sao cho bạn có thể nhìn bầu trời phía Đông với góc nhìn càng rộng càng tốt, tránh việc bị ánh sáng nhân tạo (đèn đường, đèn của các tòa nhà) chiếu thẳng vào mắt từ phía trên.

Lần gần đây nhất có thể quan sát nguyệt thực nửa tối từ Bắc Mỹ là ngày 30/11/2020 và hiện tượng thiên văn đặc biệt này sẽ trở lại vào ngày 25/3/2024.