Viển vông chuyện Hà Nội… quy hoạch gần 1.000 siêu thị !

Tầm nhìn quá xa... 

Theo bản Quy hoạch mạng lưới bán buôn, bán lẻ trên địa bàn TP Hà Nội đến năm 2020, định hướng đến 2030 thì đến năm 2030, Hà Nội sẽ hình thành 999 siêu thị các loại; 42 trung tâm thương mại và 595 chợ dân sinh... Trong số 999 siêu thị sẽ có 23 siêu thị hạng một (đại siêu thị), 111 siêu thị hạng hai và 865 siêu thị hạng ba. Quy hoạch không xây mới các chợ ở khu vực nội đô, nâng cấp cải tạo chợ hiện có diện tích trên 3.000m2 thành đại siêu thị, trung tâm mua sắm; chuyển hóa chợ dân sinh loại nhỏ có diện tích đất chợ dưới 1.000m2 thành siêu thị hạng 2.

Theo lý giải của bà Trần Thị Phương Lan, Phó Giám đốc Sở Công thương Hà Nội, sự phát triển nhanh về kinh tế dẫn tới mức sống của người dân được nâng lên, vì thế nhu cầu mua sắm trở thành thói quen của người dân thủ đô. Bà Lan nêu con số dự báo về dân số Hà Nội đến năm 2030 sẽ là 9,4 triệu người, thu nhập bình quân khoảng 17.000 USD/người, tổng mức bán lẻ đến năm 2020 là 45,6 tỷ USD. Đáp ứng nhu cầu mua sắm của người dân, việc xây siêu thị, trung tâm thương mại cần tổng vốn đầu tư khoảng 521.000 tỷ đồng, chủ yếu được huy động từ doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân kinh doanh thương mại trong và ngoài nước.

Sau cải tạo, chợ Hàng Da rất vắng khách

Hãy dành tiền cho nước sạch, giao thông, trường học… 

Hiện nay, nhiều chợ ở Hà Nội sau khi được nâng cấp thành các trung tâm thương mại, các chợ có quy mô lớn như chợ Hàng Da, chợ Cửa Nam đã rơi vào tình trạng ế ẩm, cho thuê làm quán cà phê, phòng tập thể dục thể thao, trong khi các chợ tạm, chợ cóc xung quanh hoạt động sôi nổi. Ngoài thói quen “tiện đâu mua đấy” của người dân, còn có lý do khác là vào trung tâm thương mại họ phải gửi xe mất tiền, các chi phí tại trung tâm thương mại cũng cao hơn…

Đánh giá về bản Quy hoạch với dự kiến xây gần 1.000 siêu thị và trung tâm thương mại của TP Hà Nội, ông Vũ Vinh Phú, Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội nêu quan điểm: Xu hướng phát triển trung tâm thương mại, siêu thị là không thể tránh khỏi, nhưng quan trọng là làm như thế nào, bản quy hoạch đưa ra phải có cơ sở để thực hiện. Những điểm bất cập của bản quy hoạch này có thể chỉ ra là ở vấn đề đất đai. Đất đai để tiến hành xây dựng chợ và trung tâm thương mại ở đâu? Vấn đề thứ 2 là kinh phí và thứ 3 là con người, nguồn nhân lực.

Về sức mua, theo ông Phú, hiện có 87% người dân vẫn chọn chợ cóc chợ tạm, chợ truyền thống và cửa hàng nhỏ lẻ. Nếu nâng lên gần 1000 siêu thị, thì liệu có thu hút người dân vào mua sắm, hay xây xong lại để siêu thị trống vắng, trùng lắp và không hiệu quả? . Khẳng định “các chợ sẽ vẫn tồn tại”, ông Phú nêu ví dụ, chợ Đồng Xuân tồn tại vĩnh viễn vì là chợ truyền thống văn hóa, chợ không chỉ để mua sắm mà vấn đề còn là văn hóa ăn sâu vào tiềm năng người dân cả nước, không riêng với người thủ đô. Có những chợ phải làm lại, phải nâng cấp nhưng có chợ phải duy trì hàng trăm năm, duy trì mãi mãi vì bản thân chợ dành cho người nghèo. Nhìn vào số lượng các siêu thị và trung tâm thương mại cùng với vốn đầu tư dự kiến, ông khẳng định: “Đây là bản quy hoạch viển vông, là những câu chuyện trên trời. Tiền bây giờ dành cho nước sạch, giao thông, giáo dục… quan trọng hơn vấn đề đầu tư lắm vào siêu thị và trung tâm thương mại”.

Ths Bùi Ngọc Sơn, Trưởng phòng Kinh tế Quốc tế (Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính trị thế giới) cho rằng, đây thực chất là trò chơi bất động sản, dùng lập luận này để thâu tóm những vị trí bất động sản vào tay của một vài đối tượng có thế lực, không phải là sự phát triển kinh tế xã hội thông thường.