Thung Nham – “đất lành chim đậu”

 Bức tranh thủy mặc

Chúng tôi đến Thung Nham, Ninh Bình vào những ngày đầu tháng Mười giữa tiết trời mùa thu. Ấn tượng đầu tiên là nắng thu vàng xuyên qua những lớp sương mù còn nán lại trên nóc nhà sàn, lững lờ lưng chừng núi, tạo nên bức tranh thủy mặc hữu tình.

Thời điểm này, nhiều nơi ở miền Bắc vẫn còn nắng gay gắt, nhưng tại Thung Nham, không khí đã mát mẻ và rất trong lành. Đặc biệt, đến tầm trưa, nắng thu len lỏi tới thung lũng làm đổi màu cảnh vật, phủ kín sự ấm áp thay cho cái se lạnh buổi bình minh. Người chèo thuyền nhẹ nhàng khua mái chèo trên dòng nước phẳng lặng, lần lượt đưa chúng tôi khám phá các hang động nằm trong lòng những dãy núi đá vôi như: Hang Bụt, động Tiên Cá, động Ba Cô, động Thủy Cung... Chiếc thuyền êm ả lướt giữa dòng nước trong xanh, hai bên là những khóm hoa súng trổ đầy bông đang e ấp chờ bình minh về khoe sắc.

Khung ảnh yên bình sớm mai ở Thung Nham.

Điểm khám phá đầu tiên của chúng tôi đó là hang Bụt dài khoảng 500m. Hang có hệ thống nhũ đá lung linh, nơi rộng nhất tới 70m, trần hang cao khoảng 30m. Người chèo thuyền và hướng dẫn viên phải dùng đèn pin để soi sáng. Trong hang nhũ đá rất đẹp với nhiều hình dạng khác nhau như hình búp chuối, hình cá sấu cõng con, hình quả bầu, giếng tiên… Đặc biệt nhất là hang còn có hình ông Bụt như đang hiện hữu ngồi bên cạnh dòng sông ngầm để ban tặng những điều may mắn, tốt lành. Chỉ với ánh sáng nhỏ của chiếc đèn pin nhưng cũng đủ để chúng tôi chiêm ngưỡng được vẻ đẹp của nhiên nhiên ban tặng, thi thoảng lại có giọt nước mát lạnh rơi trúng vào người khiến ai cũng thích thú.

Hang Bụt dài khoảng 500m. Hang có hệ thống nhũ đá lung linh, nơi rộng nhất tới 70m, trần hang cao khoảng 30m.

Nếu hang Bụt mang đến cảm giác linh thiêng vì là nơi đất Bụt, thì động Tiên Cá lại ngập tràn sắc màu cổ tích về sự hóa đá của nàng Tiên Cá. Động dài hơn 1500m với hệ thống nhũ đá muôn hình vạn trạng. Trải qua hàng triệu năm thiên nhiên kiến tạo, nơi đây còn lưu truyền lại một câu chuyện về một nàng Tiên Cá hóa đá. Tiếp đến là động Thủy Cung chiều dài 700m cũng có hệ thống nhũ đá đẹp lung linh huyền ảo được ví như một cung điện ở dưới nước vô cùng nguy nga và tráng lệ. Chưa hết, Thung Nham còn một loạt hang động hoang sơ khá hấp dẫn, đó là động Vái Giời, nếu muốn chinh phục phải vượt qua 439 bậc đá mới lên tới cửa động. Nằm trên một ngọn núi cao, động này rộng khoảng 5.000 mét vuông với ba tầng động, mỗi tầng có rất nhiều măng nhũ đá lung linh huyền ảo được ví như trần gian, địa ngục và thiên đường. Tương truyền nơi đây người xưa đã lập đàn tế Trời để cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.

Động Tiên Cá dài hơn 1500m với hệ thống nhũ đá muôn hình vạn trạng.

 Nơi "đất lành chim đậu"

 Ngoài những gì thiên nhiên mang lại, Thung Nham cũng được kiến tạo hợp với cảnh quan sinh thái hài hòa, bảo tồn nguyên vẹn cảnh đẹp vốn có. Đi bộ vài trăm mét trên con đường đá xào xạc, nằm giữa một bên là hồ nước, một bên là những hàng cây ăn quả và khu vườn rộng hơn 80.000m2 trồng đủ các loại cây ăn quả của vùng nhiệt đới như bưởi, táo, ổi, khế, xoài, vải, na… Ai cũng có thể tự tay hái, thưởng thức những loại trái cây mà mình ưa thích rồi từ từ cảm nhận sự tươi ngon của mỗi loại và có liên tưởng về không gian của một "miệt vườn Nam Bộ" nơi xứ Bắc.

Du khách đi bộ vài trăm mét trên con đường đá xào xạc và tự tay hái những trái cây yêu thích.

Là một quần thể núi rừng, sông nước thơ mộng với các hang động, Thung Nham còn nổi tiếng vì là nơi cư trú của 46 loài chim với khoảng hơn 50.000 con, trong đó phổ biến nhất là cò, vạc, diệp, le le, mòng két, chích chòe lửa, sáo đá… Đặc biệt, tại đây còn có nhiều loài chim quý hiếm, đã được ghi tên trong sách đỏ Việt Nam như giang sen, cốc đế nhỏ, phượng hoàng...

Khoảng 5 đến 6 giờ chiều là thời điểm từng đàn chim đi kiếm ăn kéo nhau bay về tổ.

Chiều dần buông, gió thu xào xạc bên những tán lá, chiếc thuyền lại chở chúng tôi lướt đi trên mặt hồ êm ả để đến với xứ sở của các loài chim. Từ đằng xa, những chú chim vừa kết thúc một ngày kiếm ăn đang đua nhau trở về nhà. Chả mấy chốc chúng đậu kín và phủ lên các cành cây một màu trắng lấp lánh như ánh bạc. Trong không gian yên tĩnh của đất trời, tiếng ríu rít gọi bầy của muôn loài chim vang lên như một bản giao hưởng thiên nhiên rộn rã, tươi vui.

Du khách đi thuyền ngắm từng đàn chim đi kiếm ăn trở về.

Theo lời người lái thuyền, ngày nào cũng vậy, cứ khoảng 4 đến 5 giờ chiều là thời điểm từng đàn chim đi kiếm ăn kéo nhau bay về tổ; chưa kể vạc, diệc... cũng lấy khu vực này làm bãi đáp. "Vào mùa thu, tiết trời se lạnh, các loài chim sẽ kiếm ăn gần và về tổ sớm hơn. Cánh chèo thuyền chúng tôi bảo nhau mỗi hôm đếm thử vài con, nhưng chả ai có thể đếm chính xác được bao nhiêu con, chỉ biết rằng mỗi ngày đàn chim lại thêm đông hơn. Người dân nơi đây đều yêu quí loài chim nên cùng nêu cao ý thức bảo vệ để mãi là nơi "đất lành chim đậu", người chèo thuyền kể.

 Du khách đi thuyền ngắm từng đàn chim đi kiếm ăn trở về.

Mặt trời dần khuất sau dãy núi, đàn chim cũng đã tìm được cho mình chỗ ngủ yên trên mỗi tán cây. Chúng tôi thong dong tản bộ và chiêm ngưỡng cảnh đẹp huyền bí của Thung Nham buổi hoàng hôn, những núi đá chập chùng, những ngôi nhà sàn khuất dần sau làn sương đêm, thay vào đó là ánh sáng nhấp nháy đa màu của những chiếc đèn lồng răng kín lối đi, đến từng căn lều nhỏ khiến cho cả không gian thêm ấp áp hơn khi gặp những cơn gió thu se lạnh ngang qua. Dù đã nhá nhem tối, nhưng nơi phía bên hồ những chiếc cần câu vẫn được thả xuống, rồi những tiếng hò reo mỗi khi ai đó cá câu được vài chú cá rô phi, cá chép, cá trắm…

Du khách check-in tại Thung Nham.

Sau thời gian chưa nhiều trải nghiệm tại Thung Nham, được tận hưởng sự bình yên trong cuộc sống, bỏ lại sau lưng những ồn ào nơi phố thị, cuối cùng là lúc chúng tôi được thư giãn trên những ngôi nhà sàn ẩn dưới tán cây xanh với những tiện nghi hiện đại và thưởng thức những món ăn dân dã tuyệt ngon ở nơi đây trong ánh lửa trại bập bùng với những lời ca vang mãi dưới màn đêm.

Một thoáng Thung Nham.